1. Banka Hesapları (Gençlere Özel Banka Hesapları)
- Amaç: 13-17 yaş arası gençlere finansal okuryazarlık kazandırmak ve para yönetimini öğretmek.
- Özellikler:
- Ebeveyn izniyle açılır.
- Harcama limitleri (ATM’den para çekme, online alışveriş).
- Birikim hesapları ve faiz imkanları.
- Mobil uygulamalar üzerinden takip.
- Örnekler (Türkiye’den):
- Garanti BBVA GençBank: 13-17 yaş arasına özel, ebeveyn kontrolünde hesap.
- İşCep Genç: İş Bankası’nın gençlere yönelik dijital bankacılık hizmeti.
- Ziraat Bankası Genç Hesap: 18 yaş altı için tasarruf odaklı hesap.
2. Sosyal Medya ve Çevrimiçi Hesaplar
- Gençlere Özel Güvenlik Ayarları:
- Instagram: 16 yaş altı hesaplar varsayılan olarak “gizli” açılır; reklam hedefleme kısıtlamaları.
- TikTok: 13-15 yaş arası hesaplar özel kalır; canlı yayın yapılamaz.
- YouTube: 13-17 yaş arası kullanıcılar için varsayılan gizlilik ayarları ve dijital reklam kısıtlamaları.
- Ebeveyn Kontrolleri: Aile bağlantılı hesaplar (örneğin, Meta Aile Merkezi) ile ekran süresi ve aktivite takibi.
3. Oyun ve Eğlence Hesapları
- PlayStation/Xbox Çocuk Hesapları:
- Yaş sınırına uygun oyun ve içerik filtreleme.
- Ebeveyn onayı gerektiren satın alımlar.
- Oyun süresi kısıtlamaları.
- Steam: 13 yaş altı hesaplar için ebeveyn izni zorunluluğu.
4. Eğitim Platformları
- Google Workspace for Education: Okul tarafından yönetilen hesaplar; e-posta ve depolama alanı.
- Khan Academy: Ebeveyn hesabına bağlı genç hesaplarıyla öğrenme takibi.
5. Yasal Düzenlemeler (Türkiye Bağlamında)
- Banka Hesapları: 18 yaş altındakiler, yasal temsilci (ebeveyn/vasi) olmadan hesap açamaz.
- Sosyal Medya: Türkiye’de 5651 Sayılı Kanun uyarınca çocukların kişisel verilerinin korunması esastır. Platformlar 13 yaş sınırı koyabilir.
- KVKK (Kişisel Verileri Koruma Kanunu): 18 yaş altı kullanıcıların veri işlenmesi için ebeveyn onayı gerekir.
6. Güvenlik İpuçları
- Ebeveynler İçin:
- Hesapları düzenli denetleyin.
- İki faktörlü kimlik doğrulama (2FA) etkinleştirin.
- “Phishing” (oltalama) ve dolandırıcılık konusunda gençleri bilgilendirin.
- Gençler İçin:
- Şifreleri paylaşmayın.
- Tanımadığınız kişilerden gelen bağlantıları açmayın.
- Sosyal medyada özel bilgileri (adres, okul) paylaşmayın.
7. Önemli Uyarılar
- Yaş Doğrulama: Birçok platform yaş yalan söylenmesi durumunda hesabı askıya alır.
- Dijital Ayak İzi: Gençlerin paylaştığı içeriklerin gelecekteki etkileri konusunda bilinçlendirme yapılmalı.
Türkiye’deki genç hesaplar, hem yerel yasalara hem de platformların küresel politikalarına tabidir. Ebeveynlerin aktif rolü, güvenli kullanım için kritik öneme sahiptir. 🌐🔒