Dijital Dünyada Güvende Kalmanın Yolları
İnternetin yaygınlaşmasıyla birlikte sahte (phishing) web siteleri de ciddi bir tehdit haline geldi. Kredi kartı bilgileri, kişisel veriler veya sosyal medya şifreleri gibi hassas bilgileri ele geçirmeyi hedefleyen bu siteler, kullanıcıları kandırmak için gerçek siteleri taklit eder. Bu makalede, sahte web sitelerini tanımanın yollarını, dikkat edilmesi gereken ipuçlarını ve kendinizi koruma yöntemlerini ayrıntılı biçimde ele alıyoruz.
1. Alan Adına (Domain) Dikkat Edin
Sahte siteler genellikle orijinal sitelere çok benzeyen alan adları kullanır. Örneğin:
www.faceb00k.com
(İki sıfır kullanılmıştır)www.amazon-kampanya.com
www.bankanız-giris.net
Nelere dikkat etmeli?
- Alan adının doğru yazıldığına emin olun.
- “https://” ile başladığına ve kilit simgesi olduğuna dikkat edin (ancak bu tek başına yeterli değildir).
- Uzantıya dikkat edin: Güvenilir siteler genellikle
.com
,.org
,.gov
gibi uzantılar kullanır. Garip uzantılara (örneğin.xyz
,.top
) karşı temkinli olun.
2. Tasarım ve Dil Hataları
Sahte siteler genellikle aceleyle hazırlanır ve profesyonel görünmez.
Dikkat edilmesi gerekenler:
- Bozuk Türkçe, yazım hataları ve çeviri kokan metinler
- Kalitesiz logo veya düşük çözünürlüklü görseller
- Bozuk sayfa düzeni ve çalışmayan bağlantılar
3. Aşırı Cazip Teklifler
“Sadece bugün %90 indirim!”, “iPhone kazandınız!”, “Kredi kartınız askıya alındı, hemen giriş yapın” gibi başlıklar genellikle dikkat çekmek ve sizi hızlıca harekete geçmeye zorlamak için kullanılır.
Unutmayın: Gerçek olamayacak kadar iyi görünen tekliflerin çoğu gerçekte dolandırıcılıktır.
4. Kimlik ve Kredi Kartı Bilgisi İstemesi
Hiçbir güvenilir site sizden e-posta, SMS ya da bilinmeyen bir bağlantı üzerinden kredi kartı numarası, T.C. kimlik numarası, şifre gibi bilgileri istemez.
Şüpheli durumlar:
- Banka sayfası gibi görünen bir sitede şifrenizin istendiği ekranlar
- Sosyal medya hesabınıza giriş yapmanız istenen pop-up sayfalar
- E-ticaret sitesine benzer ama lisans ve güvenlik bilgisi içermeyen formlar
5. Siteyi İnceleyin: Kimlik ve Güvenlik Kontrolü
- WHOIS Sorgusu: Alan adının kime ait olduğunu görebilirsiniz (who.is gibi sitelerle). Yeni alınmış ve kimliği gizlenmiş domain’ler risklidir.
- SSL Sertifikası: Tarayıcı adres çubuğundaki kilit simgesine tıklayarak sertifika bilgilerini inceleyin.
- Google Güvenlik Kontrolü: https://transparencyreport.google.com/safe-browsing/search adresinden bir sitenin güvenli olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.
6. Yorumlar ve Sosyal Medya Hesapları
- Gerçek sitelerin sosyal medya hesapları genellikle onaylıdır ve düzenli paylaşım yapar.
- Şüpheli siteler ya hiç sosyal medya hesabı barındırmaz ya da sahte takipçilerle doludur.
- Site hakkında internette yapılan yorumları ve kullanıcı deneyimlerini araştırın.
7. Tarayıcı Uyarılarını ve Güvenlik Yazılımlarını Ciddiye Alın
Tarayıcınız bir siteye girerken sizi uyarıyorsa, bu uyarıyı dikkate alın. Aynı şekilde, antivirüs yazılımları ve güvenlik eklentileri sahte siteleri tanıma konusunda size yardımcı olabilir.
8. E-Posta ve SMS’ten Gelen Linklere Dikkat
Resmi görünen e-posta veya SMS’lerde yer alan bağlantılara tıklamadan önce:
- Gönderenin adresini kontrol edin
- Size özel bir mesaj mı, yoksa genel bir metin mi diye bakın
- Bağlantıyı kopyalayıp doğrudan tarayıcıya yapıştırarak analiz edin
Sonuç: Bilinçli Kullanıcı, Güvende Kullanıcıdır
Sahte web siteleri her geçen gün daha profesyonel görünmeye başlıyor. Ancak dikkatli bir kullanıcı; alan adı, görsel kalite, tekliflerin mantıklılığı ve güvenlik uyarılarına bakarak bu tür siteleri kolaylıkla tespit edebilir. Şüpheli durumlarda ilgili kuruma ulaşmak veya güvenliğinizi sağlayacak araçları kullanmak en doğru adımdır.
Ek Bilgi:
Kurumlar ve firmalar, kullanıcılarını korumak için kimlik avı saldırılarını bildirebileceğiniz platformlar oluşturmuştur. Örneğin: