Yeni Çıkan Telefonlar Nerede Üretiliyor?

Teknoloji Devlerinin Üretim Üsleri

Akıllı telefon pazarı her yıl milyonlarca yeni cihazla genişlerken, bu cihazların nerelerde üretildiği sorusu giderek daha fazla merak konusu haline geliyor. Apple’dan Samsung’a, Xiaomi’den Google’a kadar birçok teknoloji devi üretim stratejilerini yeniden şekillendiriyor. İşte 2025 itibarıyla dünya genelinde akıllı telefonların üretildiği başlıca merkezler ve markaların yeni yönelimleri…

Çin: Global Üretimin Kalbi

Yıllardır dünyanın “fabrika üssü” olan Çin, hâlâ akıllı telefon üretiminde birinciliği elinde bulunduruyor. Foxconn, Pegatron, BYD gibi dev üreticiler; Apple, Xiaomi, Oppo, Vivo, Huawei gibi markalar için üretim yapıyor.
Ancak son yıllarda artan işçilik maliyetleri, ABD-Çin gerilimi ve tedarik zinciri riskleri nedeniyle firmalar üretimi farklı ülkelere kaydırma eğiliminde.

Başlıca Üretim Merkezleri:

• Zhengzhou (Apple – iPhone üretimi, Foxconn tesisi)
• Shenzhen (Huawei, Honor, Xiaomi)
• Chongqing ve Chengdu (Lenovo, Asus)

Hindistan: Yükselen Üretim Gücü

Apple’ın son birkaç yıldır Hindistan’a yaptığı yatırımlar, ülkeyi Çin’e alternatif olarak konumlandırdı. iPhone SE, iPhone 13 ve bazı iPhone 14 modelleri Hindistan’da üretiliyor. Ayrıca Samsung’un en büyük üretim tesislerinden biri de Noida şehrinde bulunuyor.

Üretim Yapan Markalar:

• Apple: Foxconn, Wistron ve Pegatron aracılığıyla
• Samsung: Hindistan fabrikasıyla 100 milyona yakın telefon üretimi
• Xiaomi, Realme, Vivo: Yerli montaj ortaklarıyla üretim

Not: Hindistan, hükümet teşvikleriyle “Make in India” programını teknoloji üretiminde güçlü bir pozisyona taşımayı hedefliyor.

Vietnam: Sessiz Dev

Vietnam, özellikle Samsung’un üretim merkezi haline geldi. Şirket, dünya genelindeki telefonlarının %50’den fazlasını burada üretiyor. Aynı zamanda Apple tedarikçileri ve diğer Android markaları da Vietnam’daki üretim kapasitelerini artırıyor.

Üretim Üssü Olarak Vietnam:

• Samsung: Bac Ninh ve Thai Nguyen şehirlerinde dev tesisler
• Apple: AirPods ve bazı iPad bileşenleri üretimi
• Oppo, Xiaomi: Artan yatırımlar ve üretim altyapısı

ABD ve Avrupa: Sınırlı Üretim, Yüksek Teknoloji

Apple ve Google gibi firmalar ABD’de bazı montaj ve Ar-Ge faaliyetleri yürütse de tam kapsamlı üretim burada nadirdir. Motorola’nın bir dönem ABD’de yaptığı üretim, maliyet nedeniyle son bulmuştu. Avrupa’da ise sadece montaj ve test tesisleri bulunuyor.

ABD’deki Üretim Faaliyetleri:

• Google Pixel Fold parçaları ABD’de monte ediliyor
• Apple’ın çip üretimi TSMC ortaklığıyla Arizona’da başlıyor (2025 sonuna doğru aktif olacak)

Diğer Üretim Noktaları

• Endonezya: Yerel üretim zorunluluğu nedeniyle bazı Asya markaları burada üretim yapıyor (Xiaomi, Oppo).
• Brezilya: Samsung ve Motorola’nın Güney Amerika pazarı için üretim tesisleri mevcut.
• Meksika: Latin Amerika pazarı için montaj merkezleri bulunuyor.

Markalara Göre Üretim Haritası (2025)

Neden Üretim Dağılıyor?

• Jeopolitik Gerilimler: ABD-Çin ticaret savaşı üretim planlarını yeniden şekillendiriyor.
• Tedarik Zinciri Riski: Pandemi sonrası çok merkezli üretim zorunlu hale geldi.
• Maliyet Avantajı: İş gücü ve lojistik avantajı sağlayan ülkeler ön plana çıkıyor.
• Yerli Üretim Teşvikleri: Hindistan ve Vietnam gibi ülkelerin vergi teşvikleri üretimi cezbediyor.

Değerlendirme: Yeni Nesil Telefonlar Çok Merkezli Üretimden Geliyor

Günümüzde bir akıllı telefonun tek bir ülkede üretildiğini söylemek neredeyse imkânsız. Parçalar farklı ülkelerden gelirken, montaj farklı bir ülkede gerçekleşebiliyor. Apple’ın iPhone’ları örneğin Tayvan’da tasarlanıyor, Çin veya Hindistan’da üretiliyor, ABD’de satılıyor.

2025 ve sonrasında bu eğilimin daha da artması bekleniyor. Firmalar, tedarik zincirlerini daha esnek hale getirirken, üretimi jeopolitik olarak daha güvenli bölgelere kaydırıyor.

Kaynaklar:

• Bloomberg, Reuters, Nikkei Asia, Statista, Resmi şirket raporları
• Apple, Samsung, Foxconn, TSMC yatırım planları